Sekty

"Jeśli spotkacie ludzi najbardziej przyjacielskich, jakich tylko potraficie sobie wyobrazić, otwartych i serdecznych, prawie bajecznych... i jeśli spotkacie lidera grupy pełnego natchnienia, wyrozumienia, czułości i dobroci, jakiej nigdy nie doświadczyliście... i kiedy cel grupy jest czymś, czego sobie nigdy nie wyobrażaliście... i kiedy to wszystko wydaje się zbyt piękne, by mogło być prawdziwe, to najprawdopodobniej jest zbyt piękne, by mogło być prawdziwe. Te grupy szukają ludzi inteligentnych, mających ideały, intelektualnie i duchowo "ciekawych"... nie porzucajcie tego, kim jesteście, nie porzucajcie tego, co robicie, w co wierzycie...".

"Zbyszek wydawał się niewyspany. W rozmowie miał trudności z kojarzeniem... Od razu było widać, że jest wyczerpany fizycznie. Oczy z szeroko rozszerzonymi źrenicami miał puste, patrzące przed siebie bez wyrazu... Nie reagował na żadne prośby nawiązania z nim kontaktu. Po skończonej modlitwie siadł na brzegu łóżka nieruchomo i nie odzywał się do nikogo z domowników. Tak było dnia następnego i kolejnego. Pewnego dnia, w nocy uciekł z domu i przepadł..." - mówi jego matka, która od kilku lat nie widziała własnego dziecka, która walczy o odzyskanie swego syna, niestety na razie bezskutecznie..."

        Ostatnio coraz częściej słyszymy o różnego rodzaju grupach religijnych (Świadkowie Jehowy, Hare Kriszna, "Kościół Zjednoczenia Wielebnego Moona", Scjentolodzy, Sataniści), które proponują nam łatwą i jedyną, w ich mniemaniu drogę do szczęścia - do zdobycia upragnionego zbawienia... Na ulicach możemy spotkać ludzi rozdających różne, często nawet dziwaczne ulotki i publikacje o tym, jak to szybko i bezboleśnie możesz być bogatym i szczęśliwym... Do drzwi coraz częściej pukają nieznani ludzie proponując rozmowę na tematy wiary, szczęścia i zbawienia... To wysłannicy różnego rodzaju grup religijnych, które przyjęło nazywać się sektami. Sekty na ogół budzą wrogość, gesty potępienia, nienawiść, zwłaszcza, jeśli spotykamy się z natarczywością ich wysłanników, sekciarską agresją, czy słyszymy o terrorystycznych zachowaniach jakiś sekt.

Czym więc są sekty...?

        Sekty inaczej nazywane są nowymi ruchami religijnymi czy nowymi grupami religijnymi które odłączyły się od macierzystego wyznania. W stosunku do Kościoła bądź innych grup (wspólnot) bywają one agresywne, tolerancyjne lub asymilują się do środowiska idąc na pewne ustępstwa. Sektą określa się grupę religijną posiadającą własny, indywidualny światopogląd (doktrynę - zbiór prawd wiary), wywiedziony z nauki jakiejś wielkiej religii światowej, lecz nie tożsamy z nią. Sekta jest przekonana, że tylko ona posiadają zbawczą prawdę (jedynie jej członkowie mają rację). Na czele sekty stoi mistrz (guru) - jej założyciel, któremu inni winni są całkowite i bezgraniczne posłuszeństwo (to, co on powie jest dla nich "święte"). Sekty mogą się wywodzić z tradycji chrześcijańskiej i pozachrześcijańskiej (np. buddyjskiej). Jest znamienne, że zjawisko powstawania sekt nie jest obserwowane w krajach, gdzie panuje islam.
        Sekty wywodzące się z chrześcijaństwa poza Biblią i Tradycją odwołują się do innych - ich zdaniem prawdziwych - objawień i proroctw. Pismo Św. traktują dowolnie, tj. albo część Biblii opuszczają, albo inaczej ją interpretują. Sekty wychodzą ludziom naprzeciw, szukają ich tam, gdzie oni są, w sposób serdeczny, osobisty, bezpośredni, wydobywają ich z anonimowości, wspierają ich dążenia do współuczestnictwa, spontaniczności, współodpowiedzialności, zaangażowania, a także sprawują nad nimi intensywną opiekę poprzez liczne kontakty, odwiedziny w domu, nieustające wspieranie i pomaganie. Sekty rozwijają się w różnych środowiskach, ale szczególnie na ich działanie narażona jest młodzież. Uderzają one przede wszystkim w ludzi młodych, poszukujących celu swego życia ludzi - oferując im i ofiarując złote góry, później tak oplatając swymi mackami tak, iż ucieczka, wyrwanie się z tego zaklętego kręgu jest bardzo trudne lub w pewnych wypadkach niemożliwe (próba odejścia z sekty jest karana nawet śmiercią - np. Jeannie Mille - zamordowana przez sektę za to, że opuściła jej szeregi).
         Sekty stosują wiele technik oddziaływania na swoich członków - trzymania ich w ryzach, do najczęściej stosowanych i lubianych należą - "pranie mózgu", utrzymywanie w ciągłej niepewności i strachu, bezwzględne posłuszeństwo szefowi sekty (o tym w dalszej części).

Jak rozpoznać sektę?

W działalności grupy, którą nazywamy sektą można odnaleźć charakterystyczne wspólne elementy. Oto niektóre z nich:

        1. W wyniku przynależności człowieka do sekty skrzywdzona zostaje jego rodzina, bliscy znajomi oraz on sam.
        2. Sekta oferuje "nowe doświadczenie religijne", "jedyną prawdę", które po pewnym czasie okazuję się złudzeniem, za które
           musimy zapłacić bardzo wysoką cenę (rezygnacja z pracy, szkoły, ucieczka z domu).
        3. Sekta wpaja swoim członkom przekonanie, że tylko w niej znajdą prawdę, wolność i odpowiedzi na wszelkie pytania.
        4. Sekta posiada charyzmatycznego przywódcę. Członkowie sekty winni są mu całkowite posłuszeństwo. Jest on ponad
           wszystkim i ponad wszystkimi. Ma nieograniczoną swobodę w działaniu. Jego decyzje nie mogą być kwestionowane pod
           żadnym względem. Taki przywódca to najczęściej człowiek o patologicznej osobowości (nawet chory psychicznie), który
           uczyni wszystko, aby stać się sławnym - zdobyć nieograniczoną władzę - to bezwzględny fanatyk zdolny do wszystkiego,
           byle osiągnąć tylko własne cele i zamierzenia (wystarczy wspomnieć tragedię z Gujany - 1978 r. - 914 wyznawców sekty
           "Świątynia Ludu" na rozkaz swego szefa - Jima Jonesa popełnia zbiorowe samobójstwo; w 1993 roku w Teksasie David
           Koreash ogłasza się "mesjaszem" i prowadzi swoich wyznawców na śmierć w płomieniach - ginie wtedy 66 osób, w tym
           siedmioro dzieci; czy choćby nawet ostatnia znana wszystkim tragedia, gdy członkowie japońskiej sekty "Najwyższa Prawda
           Aun" rozpylają w tokijskim metro trujący gaz zabijając wielu ludzi).
        5. Przywódca lub "ciało kierownicze" sekty, czerpie ewidentne korzyści materialne kosztem szeregowych członków.
        6. Sekta doprowadzając do ruiny psychicznej i materialnej swoich członków, czyni z nich ludzi niezdolnych do życia
           w społeczeństwie.
        7. Sekta zabiera człowiekowi to, co jest dla niego najważniejsze: wolność, możność i umiejętność samostanowienia. W sekcie
           nie ma miejsca na indywidualizm i samodzielne podejmowanie decyzji. Nie ma prywatności, liczy się tylko grupa i jej
           interes.
        8. Podczas werbunku sekta nie mówi całej prawdy o sobie. Zataja informacje o swoich rzeczywistych celach. Informacje
           podawane zainteresowanym są niejasne i często nieprawdziwe.
        9. Sekta często odcina się od swojej historii, która zazwyczaj bywa niechlubna. Dlatego sekty tak często zmieniają swe nazwy
           (np. Świadkowie Jehowy).
        10. Dla chrześcijan ważnym kryterium rozpoznania grupy jako sekty jest głoszenie przez nią innej prawdy niż ta,
           przekazywana przez Kościół. W sekcie na zbawienie trzeba sobie samemu zapracować (joga, reinkarnacja, praca na rzecz
           sekty).

A oto kilka innych elementów i znaków rozpoznawczych sekty:

        1. Już po pierwszym spotkaniu otwierają przed tobą zupełnie nowe możliwości, horyzonty życia - dają wiele wspaniałych
           obietnic.
        2. Wszystko, co przeczytałeś do tej pory lub usłyszałeś w sekcie, jest zdumiewająco proste, łatwe i rozwiązuje każdy twój
           problem.
        3. Świat i ludzkość dążą do katastrofy (są złe), tylko sekta wie, jak można się jeszcze od niej uratować - sekta na cudowne
           lekarstwa na każdą "chorobę".
        4. Nauka sekty przewyższa każdą inną naukę i prawdę - tylko sekta ma we wszystkim rację.
        5. Krytyka, bądź odrzucenie sekty przez innych jest dowodem tego, że to właśnie sekta ma całkowitą rację.
        6. Musisz dołączyć do sekty najszybciej jak to możliwe, ponieważ "każdy dzień jest cenny".
        7. Otrzymasz wielkie i wspaniałe obietnice, sprawdzanie możliwości ich spełnienia i wypełnienia jest jednak niemożliwe lub
           zabronione.
        8. Odtąd nie będziesz miał czasu dla siebie samego - zawsze obok siebie będzie ktoś z sekty.
        9. Wewnątrz sekty "świat jest jeszcze w porządku", a na zewnątrz nieprzyjazny i odpychający.
        10. Najważniejszym celem twego życia jest praca tylko dla sekty.
        11. Szef sekty ma zawsze rację - należy mu się bezwzględna cześć i szacunek.

SYNDROM SEKTY

        1. Zmiana słownictwa i ubioru - człowiek zaczyna mówić "nowym językiem", używa słów i pojęć, których wcześniej
           nie używał. Zaczyna się inaczej ubierać.
        2. Zmiana osobowości - nadwrażliwość - człowiek staje się bardziej wrażliwy na wszelkie uwagi odnośnie siebie i grupy pod
           wpływem, której się znalazł.
        3. Naprzemienna radość i smutek - jest wynikiem coraz to głębszego uzależnienia człowieka od sekty. Taki stan prowadzi
           do depresji.
        4. Rezygnacja z własnego ja - liczy się tylko grupa, człowiek dla niej rezygnuje z tego, co było dotąd treścią jego życia. Może
           to być praca, szkoła, dom. Wszystkie decyzje podporządkowuje i poddaje ocenie sekty.
        5. Ciągły lęk, obawa - człowiek we wszystkim i wszystkich widzi wroga, przede wszystkim grupy, do której się przyłączył, a
           dopiero później siebie samego. Ciągły niepokój, o dziś i jutro, ucieczka przed rzeczywistością.
        6. Gloryfikacja grupy - grupa staje się wszystkim dla człowieka. Członek grupy nieustannie chce mówić, jaka w niej panuje
           jedność, braterstwo i miłość. Używa do tego wyszukanych zdań i porównań. Brak jakiegokolwiek krytycyzmu, rzeczowej
           oceny.

        W zdobywaniu nowych członków sekty stosują określony styl propagandy i werbowania (serdeczność i podstęp), manipulacje psychologiczno - społeczne (m.in. nacisk grupowy i tzw. pranie mózgu).
         Metodami werbunku są przede wszystkim: rozdawanie czasopism; organizowanie podejrzanie tanich lub darmowych kursów językowych, konferencji, wyjazdów wakacyjnych; wyłapywanie ludzi na ulicy.

        Bardziej szczegółowo rozpatrując psychotechniczną manipulację przez sekty, należałoby wskazać na:
          - tzw. bombardowanie miłością osób, które tej miłości potrzebują (dlatego ofiarami sekt najczęściej padają osoby
              przeżywające jakiś kryzys, spowodowany nie zdanym egzaminem, sprzeczką w domu, niepowodzeniem w pracy czy też
              utratą kogoś bliskiego. Taki człowiek obdarowany nagłą dawką "miłości", "zrozumienia", "solidarności" i "akceptacji" nie
              potrafi się oprzeć i stopniowo uzależnia się od grupy), tj. otaczanie nowego członka sekty wyjątkową serdecznością,
              która ma sprawiać wrażenie spontanicznego aktu i przywiązywać do grupy. Zwykle nowego członka sekty powierza się
              takiej osobie, do której czuje sympatię. Początkowo, w zamian nie żąda się niczego, ale ofiaruje prawie wszystko
               (mieszkanie, posiłki, itp.). Często stosowane są również flirt czy prostytucja jako sposób zdobywania przez niektóre
               sekty nowych członków,
          - stopniowe wywierania nacisku na decyzje członka sekty, głównie przy wykorzystaniu tzw. mocy grupy wywołującej
               zachowania konformistyczne,
          - przebudowa świadomości opierająca się m.in. na hamowaniu myślenia refleksyjnego, blokowaniu dopływu informacji
              z zewnątrz oraz rozniecaniu uczuć,
          - utrzymywanie w ciągłej aktywności, napominanie i straszenie. Ma to wywołać dysonans poznawczo - emocjonalny,
              którym manipulując można ostatecznie złamać opór jednostki oraz doprowadzić nawet do egzaltacji,
          - eksponowanie roli przywódcy (lidera), który staje się najważniejszy. Jemu wierzy się bezgranicznie. Możliwości
              manipulowania całkowitym zaufaniem do lidera (guru, mistrza) są prawie nieograniczone a często ujawniają je
               patologie oraz przestępstwa sekty.

        Powodzenie sekt we współczesnym świecie opiera się na obietnicach zaspokajania rożnych potrzeb psychicznych człowieka. Do najistotniejszych należą:
          - potrzeba przynależności i poczucia wspólnoty, która wyraźnie ujawnia się wskutek zniszczenia wielu tradycyjnych
              i naturalnych środowisk, np. domu. Poczucie wykorzeniania i osamotnienia sekta zaspakaja przez dostarczanie
               psychicznego ciepła, wspomaganie w sytuacjach krytycznych, oferowanie spotkań z grupą.
          - potrzeba jasności i sensu zaznaczająca się w sytuacjach szczególnie skomplikowanych. Szybko zmieniający się świat
               współczesny wytrąca niejako ludzi z równowagi. Sekta zaś dostarcza prostych odpowiedzi na trudne pytania, stosuje
               "pragmatyczną teologię", głosi nową prawdę i przekonanie o wyższości własnej propozycji ubogacając to niezwykłymi
               zjawiskami (np. glossolalia = mówienie językami). W sekcie likwiduje się wątpliwości dostarczając jasnych kryteriów
               postępowania i wymagając ślepej uległości.
          - potrzeba harmonii wynikającą z odczucia zatracenia kontaktu z samym sobą, otoczeniem i kulturą. Sekty oferują
               możliwość udziału w takim kulcie, gdzie jest miejsce na sprawy ducha i ciała (np. uzdrowienia kultyczne, spontaniczność
               ekspresji, itp.).
          - potrzeba kulturowej tożsamości, której brak sygnalizuje poczucie alienacji. Sekty dążą do odrodzenia takich form
              kultycznych, które są psychicznie bliskie jej członkom i dają poczucie zanurzenia w wielkim nurcie tradycji.
          - potrzeba indywidualności, czyli bycia rozeznanym jako osoba. Potrzeba ta częściowo wynika z atomizacji współczesnego
               życia człowieka w ogóle, jak i z wykształcenia się niewłaściwych struktur religijnych rodzących biurokrację i klerykalizm.
              Wskutek tego, ale przede wszystkim w związku z niską kulturą stosunków międzyludzkich, do wierzących rzadko
               podchodzi się w sposób zindywidualizowany. Poszukując środowiska, gdzie będzie możliwe doświadczenie szacunku dla
              samego siebie, jednostka trafia do sekty, która budzi nadzieję udziału we wspólnocie ludzi wyjątkowych. Czasem
              wskazuje się jej możliwość spełniania roli przywódczej czy kapłańskiej.
          - potrzeba transcendencji, czyli poszukiwanie rzeczywistości czy istoty ponadziemskiej, by uzyskać odpowiedź na pytania
              ostateczne. Zainteresowanie medytacją, symbolami religijnymi, niezwykłością czy nawet dziwacznością znajduje
              zrozumienie w sekcie. Nawet najbardziej absurdalne propozycje doskonalenia siebie przekazane w klimacie misteryjno -
               sensacyjnym stają się atrakcyjne.
          - potrzeba duchowego kierownictwa - wiele osób zwraca uwagę na konieczność kontaktu z kimś, kto byłby w stanie
              zdecydowanie i charyzmatycznie przewodzić w sprawach religijnych. Stąd właśnie w sekcie tak ważne miejsce zajmuje
              lider (mistrz, guru), wobec którego w wielu przypadkach całkowicie znika krytycyzm. Tutaj pojawia się pytanie o to, jakie               jednostki poddają się mu najczęściej. Wydaje się, że czynią to osoby submisyjne, histeroidalne, z poczuciem niższej
              wartości, etycznie niedojrzałe, które lękają się podejmować decyzje na własną odpowiedzialność. Z kolei liderzy niekiedy
              prezentują się jako osobowości autorytarne, narcystyczne, makiawelistyczne, z rysami psychopatycznymi.
          - potrzeba nadziei. Wydaje się, że to, co w watykańskim raporcie mówi się o potrzebie wizji przyszłości oraz o potrzebie
              zaangażowania się w przyszły nowy świat sprowadza się zasadniczo do budowania nadziei innego świata, innej wizji
              ludzkości i historii. Sekty dość często odwołują się więc do eschatologii a nową, lepszą przyszłość obiecują tylko
               wybranym, czyli praktycznie tym, którzy podzielają jej poglądy.

MOTYWY POSZUKIWANIA SEKTY

        Na samym początku powiedzmy, że tajemnica oddziaływania sekt sprowadza się do tego, iż wychodzą ludziom naprzeciw, szukają ich tam, gdzie oni są, w sposób serdeczny, osobisty, bezpośredni, wydobywają ich z anonimowości, wspierają ich dążenia do współuczestnictwa, spontaniczności. Współodpowiedzialności, zaangażowania... i sprawują nad nimi intensywną opiekę poprzez liczne kontakty, odwiedziny w domu, nieustające wspieranie i pomaganie. Pomagają one zinterpretować osobiste doświadczenia, utwierdzić się we własnej wartości, ustosunkować się do problemów ostatecznych w ramach wszechobejmującego systemu.
        Sekty rozwijają się w różnych środowiskach, ale szczególnie na ich działanie narażona jest młodzież.

    Sprzyjają temu zwłaszcza następujące warunki jej egzystencji:
           - współczesny chaos społeczno - moralny,
           - zanik więzi rodzinnych,
           - sytuacje kryzysowe,
           - brak doświadczenia uczestnictwa w życiu parafialnym,
           - zlaicyzowane środowiska pracy i nauki,
           - brak księży zajmujących się młodzieżą.

        Dlatego sekty odnoszą największe sukcesy wtedy, gdy społeczeństwo lub Kościół nie potrafi na owe dobre intencje i pragnienia odpowiedzieć. Sekty twierdzą, że są zdolne wyprowadzić z tego położenia a także zaspokoić najgłębsze ludzkie aspiracje, zarówno uczuciowe, jak i poznawcze. Wędrowni kaznodzieje Świadków Jehowy uczą się np. konkretnych form zwracania się do ludzi w zależności od tego, w jakim oni są humorze, czym są zajęci, gdzie się ich spotyka, itp. Ludzie wstępują do sekty nie zawsze z niskich pobudek. Werbując do sekty wykorzystuje się po prostu dobre intencje i pragnienia osób nieusatysfakcjonowanych. Dlatego sekty odnoszą największe sukcesy wtedy, gdy społeczeństwo lub Kościół nie potrafi na owe dobre intencje i pragnienia odpowiedzieć. Oddziaływanie współczesnych struktur społecznych rodzi często sytuacje kryzysowe - sekty twierdzą, że są zdolne wyprowadzić z tego położenia a także zaspokoić najgłębsze ludzkie aspiracje, zarówno uczuciowe, jak i poznawcze.

Z RAPORTU BIURA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP z roku 1995 (rozdz. 7)

W Polsce działa ponad 300 sekt. Swoją działalność prowadzą najczęściej na terenie dużych miast i na terenach przygranicznych. Wiele z nich nabyło liczne nieruchomości, gdzie tworzone są odcięte od świata, zamknięte wspólnoty, niedostępne dla rodzin członków sekt, ale też dla funkcjonariuszy policji i innych służb publicznych. Zdaniem autorów raportu działalność wielu spośród tych sekt powoduje zagrożenie dla ładu publicznego, min. przez propagowanie katastroficznych wizji świata. Ich rola destruktywna "polega na stosowaniu wyrafinowanych i głęboko nieetycznych metod i technik manipulacji w celu pozyskania członków, narzucania im określonych stereotypów reakcji psychicznych, kontroli ich myśli, zachowań i uczuć, a także kształtowania bezwzględnego posłuszeństwa, uzależniającego ich zarówno w sferze materialnej, jak i duchowej".

RUCHY RELIGIJNE ZALICZANE DO SEKT:

           - Kościół Zjednoczenia (S. M. Moona),
           - Kościół Scjentologiczny,
           - "Rodzina" (Dzieci Boga),
           - Towarzystwo Strażnica - Świadkowie Jehowy,
           - Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny (Hare Kryszna),
           - Instytut Wiedzy o Tożsamości - Misja Czaitanii.

Podstawowe informacje odnośnie sekt można znaleźć w następujących pozycjach książkowych:

- Ks. Andrzej Zwoliński - "Anatomia sekty"
- Ks. Andrzej Zwoliński - "Drogami sekt"
- Bp Zygmunt Pawłowicz - "Kościół i sekty w Polsce"
- Tadeusz Doktór - "Nowe ruchy religijne i pareligijne w Polsce"
- Piotr Tomasz Nowakowski - "Sekty. Co każdy powinien wiedzieć".

Opracował: Ks. Andrzej

Uwaga !!!

Przeczytaj uważnie !!!

Jeannie Mille (była członkini jednej z sekt - zamordowana)

Jak rozpoznać sektę?